Turnhout circulair – VITA Slowlivingstore
VITA Slowlivingstore: ‘Er is een kentering in hoe we consumeren’
Op zoek naar een origineel vaderdagcadeau, mooie kerstdecoratie of leuke verwennerij voor jezelf? Spring dan binnen bij VITA Slowlivingstore. In deze shop-in-shop ontdek je ruim vijftig ondernemers uit een straal van vijftig kilometer rond Turnhout. Op verschillende vlakken dragen die merken bewust bij aan de circulaire economie. ‘Met gelijkgezinden je producten verkopen, creëert een fijne synergie.’
Om het verhaal van VITA Slowlivingstore te kennen, keren we terug naar 2019. De vriendinnen Wendy Raymakers en Wendy De Moor sloegen de handen in elkaar voor de Warmste Week. Met oud katoen, zoals jeansbroeken en T-shirts, maakten ze nieuwe sokken voor het Diabetesfonds. Uit het initiatief ontstond het merk Hero On Socks. Maar de verkoop van het sokkenmerk, op allerhande marktjes, viel volledig stil tijdens de coronaperiode.
De Turnhoutse ondernemers bleven evenwel niet bij de pakken zitten. Ze spraken de lokale ondernemers aan die ze kenden van die marktjes, en openden in 2021 een winkel in de Otterstraat. Die verhuisde in 2022 naar een groter pand, bij parking Le Bon. Iedereen draagt er bij aan winkelschappen vol duurzame producten. Als klant loop je zo in een winkel vol kleine winkeltjes. ‘Tijdens corona zaten we allemaal in hetzelfde schuitje. Veel contacten zagen het concept dus wel zitten. We startten met een 25-tal Shelf Friends, en dat zijn er nu zo’n vijftig.’
Een platform voor lokale ondernemers
In de winkel ontdek je bijvoorbeeld illustratoren die wenskaarten maken met gerecycleerd, niet-gebleekt papier, of T-shirtdesigners die samenwerken met een duurzame kledinglijn. Het sokkenmerk van de twee Wendy’s blijft het achterliggende bedrijf. ‘VITA geeft de lokale economie een boost. Er zijn veel kleine starters, maar ook ons middensegment is intussen gegroeid. Sommige ondernemers die al een paar jaar bezig zijn, verkopen zelfs internationaal.’
Het concept slaat aan, want VITA kent al vier jaar een sterke groei. ‘Mensen zijn echt op zoek naar het lokale en willen meer en meer bewust consumeren. Kijk bijvoorbeeld naar de voorwaarden rond Secret Santa-cadeautjes. Almaar vaker is er een regel dat je het geschenk moet kopen binnen een straal van vijf kilometer rond je woning. Het mag ook al eens tweedehands zijn. Hoewel het traag gaat, vindt er zeker een kentering plaats.’
Circulariteit in elk hoekje
‘Circulair werken zit in ons DNA’, gaat Wendy verder. ‘Naar ons gevoel kunnen we niet anders dan zoveel mogelijk inzetten op duurzaamheid.’ Dat doen de twee vrouwen achter VITA op verschillende manieren. De meubels in de winkel zijn bijvoorbeeld gemaakt uit gerecycleerde beursstanden. ‘Ook veel ondernemers in de winkel werken met materiaal dat ze recycleren. Alles wat in de rekken ligt, is bovendien geproduceerd in Europa. En eind 2024 openen we Secunda VITA, waar we met gerecupereerd materiaal meubelstukken zullen maken.’
VITA werkt samen met een ondernemingscoach die met de kleinere spelers op zoek gaat naar hoe zij op een duurzame manier een creatief beroep – al dan niet in bijberoep – kunnen beoefenen. ‘Bij de grotere bedrijven ligt dat soms wat moeilijker, maar ook zij zetten daar stappen in. Inzetten op duurzaamheid is dan ook een voorwaarde om aanwezig te zijn in de winkel. Met de grotere bedrijven bekijken we of het bijvoorbeeld mogelijk is om een tweedehandsplatform te creëren voor hun producten.’
Lokaal ondernemen als opstap
Ondanks de groei loopt niet alles altijd van een leien dakje. ‘Er zijn 101 obstakels’, lacht Wendy. ‘Want VITA vaart een eigen koers, ver weg van andere retailzaken.’ Ze zou het fijn vinden als mensen meer de reflex zouden hebben om te bekijken wat er lokaal beschikbaar is. ‘Op dit moment is er een grotere vraag naar lokale producten dan naar circulariteit. Het opzoeken van dat lokale, kan een grote opstap zijn. Wanneer de lokale ondernemers dan inzetten op circulariteit, spreken we veel meer klanten aan.’