Turnhout circulair – Sociaal-Circulaire Hub Kempen+
De Sociaal-Circulaire Hub Kempen+: vind kracht in een netwerk
Je kan een straat verwijderd zijn van iemand die waarde kan creëren in je bedrijfsprocessen, en het nooit weten. Daar brengen Sociaal-Circulaire Hubs in heel Vlaanderen verandering in. De Hub Kempen detecteert ook in Turnhout waar kansen schuilen voor meer circulariteit: van efficiënter materiaalgebruik tot het herontwerpen van producten of het delen van diensten of reststromen die voor anderen waardevol zijn. Herwin Daniels leidt het initiatief mee in goede banen. ‘We laten organisaties en personen meer voor elkaar betekenen.’
Herwin Daniels is projectmanager bij de vzw Blenders, dat samenwerkingsverbanden opzet om diverse ontwikkelingsuitdagingen in de maatschappij aan te gaan. ‘Met onze partners zoeken we innovatieve oplossingen op het vlak van sociale inclusie, digitale versterking, biodiversiteit, duurzaam ondernemen en nog veel meer. Binnen het domein van duurzaam ondernemen groeide de Sociaal-Circulaire Hub Kempen+.’
Dat is een tijdelijk samenwerkingsverband, ontstaan na een oproep van het Vlaams Departement Werk & Sociale Economie om dergelijke hubs op te richten. ‘De Sociaal-Circulaire Hub Kempen+ is een groot partnerschap van elf partijen, gaande van lokale overheden tot maatwerkbedrijven: Stad Turnhout, Provincie Antwerpen, Kordia, UNIZO Provincie Antwerpen, de Open Manufacturing Campus, Thomas More, Lidwina, VITO, A-kwadraat, WEB en Blenders.’
Verbinders
‘De circulaire economie heeft nood aan verbinders’, gaat Herwin verder. ‘Als bedrijven of ondernemers bijvoorbeeld een bepaalde reststroom hebben, met waarde die ze niet kunnen capteren binnen hun eigen bedrijf, gaat de Hub op zoek naar iemand die er wel iets mee kan. Een maatwerkbedrijf kan bijvoorbeeld bepaalde producten ontmantelen en uitsorteren. Dat levert tegelijk kansen voor tewerkstelling op. De Kringwinkel WEB is nog een mooi voorbeeld van hoe iets dat voor de één geen waarde meer heeft, voor de ander wel de moeite is. Ook inclusief werk, het stimuleren van de lokale economie en bewustwording rond circulariteit komen er samen.’
Als een ondernemer dus een bepaald type afval of een materiaalvraag of -aanbod heeft, kan hij de Hub aanschrijven. ‘Die brengt je dan bijvoorbeeld in contact met de juiste experts. En samen met Stad Turnhout openen we een ‘circulair ondernemersloket’: een laagdrempelige manier waarop inwoners en bedrijven gelinkt aan Turnhout kennismaken met de Hub Kempen. Zo verbreden we ons netwerk en beantwoorden we aan nog meer noden.’
Enkele voorbeelden
Laten we het wat concreter maken. ‘Op tal van locaties komt bijvoorbeeld houtafval vrij, door ontginning, verwerking of sloopactiviteiten. Wij bekijken om welke materialen en volumes het gaat, en zoeken dan organisaties die daarmee circulaire producten kunnen realiseren. Zo maakten we ook al de verbinding tussen vraag en aanbod voor kunststoffen. Telkens zoeken we eerst op lokaal niveau, want er zijn veel mogelijkheden om materialen in een korte keten te hergebruiken. Daarna kijken we op regionaal, Vlaams of zelfs internationaal niveau.’ Een uitdaging is de logistiek. ‘Die weegt soms op het economische aspect.’
Het hoeft overigens niet altijd om overschotten of afval te gaan. ‘Soms kan je bijvoorbeeld van een product een dienst maken. Er zijn ondernemingen die lampen verhuren via abonnementsformules. Die bedrijven staan dan in voor het onderhoud bij de klant, dus het is in hun eigen belang dat ze kwaliteitsvolle producten afleveren. Wanneer ze de lampen dan na bijvoorbeeld vijftien jaar terugnemen, kunnen ze makkelijk bepaalde materialen recupereren.’
Een circulaire transitie faciliteren
Meer en meer zal de Hub een verbindingsas vormen tussen bedrijven uit dezelfde of verschillende regio’s. ‘En natuurlijk neemt de Hub Kempen best practices over van de andere regionale Hubs. Er zit zeker een toekomst in werken binnen de circulaire economie. Veel bedrijven zijn ermee bezig, en klanten hebben er almaar meer vraag naar. De Hub probeert die circulaire transitie te faciliteren, want uiteindelijk is het maar normaal dat we duurzaam omgaan met onze materialen.’