Turnhout Circulair – Plantasiel
Vzw Plantasiel: kamerplanten redden voor een kleinere afvalberg
Bij ToBe-Kempen, Eeden, Kontoer en boven de boulderzaal van Gustaaf Klimt: sinds eind 2024 staan in Turnhout enkele kastjes waar je kamerplanten kan doneren of adopteren. Die kastjes zijn afkomstig van vzw Plantasiel, het geesteskind van twee oude vrienden die de afvalhoop willen verkleinen en tegelijk Turnhoutenaars samenbrengen. “Gooi uitgebloeide planten niet weg, maar schenk ze aan onze community en geef ze zo een tweede leven”, klinkt het.
Jonas Van Eyck en Simon Spaepen zijn twee vrienden uit Turnhout die samen opgroeiden en later hun eigen weg gingen. Simon woonde een tijd in Genk en verdiepte zich in de zorg voor kamerplanten terwijl hij werkte voor het lokale plantenasiel. Jonas werd een sociaal-cultureel werker. Toen Simon Jonas vertelde over het plantenasiel, was die meteen geïnteresseerd in het concept. “Het leek me de ideale manier om op een heel laagdrempelige manier bezig te zijn met duurzaamheid”, vertelt Jonas.
Plantasiel vertrekt vanuit die twee waarden: inclusie en duurzaamheid. “Vanuit mijn beroep ben ik altijd op zoek naar hoe ik mensen kan verbinden en zinvol aan de slag kan laten gaan”, gaat Jonas verder. “Dit project vinkte alle vakjes aan en een gelijkaardig initiatief was er niet in Turnhout, dus we besloten ervoor te gaan.” Twee maanden lang kreeg het concept vorm bij Simon thuis, terwijl de vrienden op zoek gingen naar een locatie, partners en mensen die planten wilden schenken.
Opvang, advies, adoptie
Sinds september 2024 kan je elke zondag tussen 14 en 17 uur langskomen bij Plantasiel in een zaaltje van klimcentrum Gustaaf Klimt. Het team verpot dan binnengebrachte kamerplanten en deelt advies uit. “Veel kamerplanten belanden op de afvalhoop omdat mensen niet weten wat de planten nodig hebben”, zegt Simon. “We hopen te sensibiliseren: krijg je bijvoorbeeld een orchidee in de lente, dan kan je hem, door hem op een koude plek te zetten, wel twee tot drie keer per jaar laten bloeien.”
Een weetje: de kamerplantenindustrie is in België goed voor 53 miljoen euro per jaar. Door de juiste tips uit te delen, willen Simon en Jonas vermijden dat kamerplanten als weggesmeten geld op de afvalberg belanden. “Dan verkleinen we tegelijk onze ecologische voetafdruk”, aldus Simon. Wie wil, kan een verpot plantje adopteren. Zo ontdekte je Plantasiel ook al op de openluchtmarkt ‘Mert me Streke’ en de klimaatmarkt van Turnhout. “De verkoopprijzen helpen ons uit de kosten.”
Stap voor stap
Een halfjaar na de opstart loopt het project al behoorlijk goed. “We werken nog aan onze naambekendheid”, zegt Jonas. “Op marktjes lukt het vlot om mensen te ontmoeten die met ons meedenken, maar tijdens andere periodes voelen we dat we nog geen grote instroom van nieuwsgierigen hebben. Tegelijk ligt de eerste zomer van Plantasiel nog voor ons en groeit het aantal volgers op onze sociale media geleidelijk.”
Het duo hoopt dat Plantasiel zal uitgroeien tot een vzw die met verschillende vrijwilligers en partners samenwerkt. Op dit moment is een zevental mensen vast betrokken. Ze zijn op zoek naar een meer circulaire benadering voor de potgrond die ze aankopen, en deden al een oproep om sierpotten die je niet meer wil, naar hen te brengen. “In het algemeen zijn we nog op zoek naar initiatieven of mensen die zin hebben om met ons samen te werken. Intussen zijn we ook geselecteerd voor een traject bij Growfunding, met als matchmaker de Bond Beter Leefmilieu.”
Een community van plantenliefhebbers
Simon merkt op dat veel mensen graag met planten werken en weer een connectie met de natuur opzoeken. “Op deze manier bieden we hen daarvoor een plaats aan. En jongeren willen we triggeren om verborgen talenten te ontwikkelen.” Zo zijn de toekomstplannen van Plantasiel getekend. “In de toekomst zouden we mensen met een grotere afstand tot de arbeidsmarkt willen begeleiden bij het opdoen van succeservaringen”, voegt Jonas nog toe. “Intussen blijven we bouwen aan een community waar mensen hun passie voor het verzorgen van planten kunnen delen.”